Zeeland is maar een kleine provincie. Toch heeft Zeeland in de loop van de geschiedenis enkele ‘grote’ Nederlanders voortgebracht. Wie zijn dan toch die Zeeuwen die een rol hebben gespeeld in de historie van ons land?
Deel 8: Jan Raas. Razende Jan
Jan Raas (Heinkenszand, 8 november 1952) is een van de grootste renners die de Nederlandse wielrennerij heeft voortgebracht. Van 1975 tot 1985 boekte hij als coureur grote successen op de weg. Daarna was hij tot 2003 ploegleider en sportdirecteur.
Raas blonk vooral uit in de klassiekers, waarvan hij er veertien won in zijn carrière. Zijn vijf overwinningen in de Amstel Gold Race zijn nog steeds een record en leverden hem de bijnaam Amstel Gold Raas op. In 1979 werd hij in Valkenburg wereldkampioen op de weg. Met Gerrie Knetemann en Joop Zoetemelk deelt hij het Nederlands record Tour-etappeoverwinningen: tien stuks. Overigens reed hij de Tour slechts twee keer uit: in 1976 en in 1978.
Voordat hij beroepswielrenner werd, behaalde Raas al successen bij de amateurs (Nederlands kampioen in 1973, ritoverwinningen in Olympia’s Ronde door Nederland). In 1975 tekende Raas een contract bij de, later zo vermaard geworden, Raleigh ploeg van Peter Post. Hij vertrok daar weer na twee seizoenen, wegens onenigheid over zijn positie in de ploeg. Raas wenste een beschermde rol in de klassiekers, maar Peter Post wilde die hem niet geven.
In het seizoen 1977 reed Raas voor de Frisol/Gazelle ploeg en bewees zijn gelijk met overwinningen in Milaan-San Remo, de Amstel Gold Race en een etappe in de Ronde van Frankrijk.
Omdat Frisol als sponsor aan het eind van het seizoen, stopte keerde Raas in 1978 terug op het oude nest. Toen brak voor Raleigh een periode aan van grote successen, niet in het laatst door de bijdrage van Raas, die niet alleen zelf veel overwinningen behaalde, maar ook de hand had in zeges van ploeggenoten als Henk Lubberding en Leo van Vliet in Gent-Wevelgem, respectievelijk in 1980 en 1983.
In 1978 reed Jan Raas een opmerkelijke Tour de France. Hij won in Leiden de proloog, maar mocht na afloop niet de gele trui aantrekken als klassementsleider. De Tourdirecteur, Felix Levitan besloot de uitslag van de proloog niet mee te laten tellen voor het klassement, omdat de regen het parkoers te gevaarlijk gemaakt zou hebben. Een merkwaardige beslissing voor een Tourdirecteur die er anders niet voor terugschrok renners over de zwaarste bergen in extreme weersomstandigheden te sturen. De werkelijke reden voor zijn beslissing had te maken met onenigheid tussen de Tourdirectie en de plaatselijke organisatie over de afdracht van sponsorgelden. De getergde Raas won daarop de volgende dag de etappe naar Sint Willebrord met een voorsprong van 1 seconde, waarna hij alsnog de gele trui bemachtigde. Ook de daaropvolgende twee dagen behield hij de leiderstrui. Een andere opvallende prestatie in die Tour leverde hij in de 10e etappe naar Pau, de eerste die over de bergen voerde. Hier werd de Marie-Blanque bedwongen. Raas kwam in de eerste groep van 36 renners mee en werd zelfs derde in de rituitslag. Henk Lubberding won die rit. Dat Raas dat jaar goed op dreef was bleek ook uit zijn 18e plaats in de klimtijdrit naar de Puy de Dôme over 52,5 km. Raas eindigde dat jaar de Tour als 24e.
Raas reed in de Ronde van Frankrijk van 1982 één dag in de bolletjestrui van het bergklassement. Die trui had hij veroverd door in de proloog de snelste tijd neer te zetten over een beklimming die in het parkoers was opgenomen.
In 1983 kwam het tot een breuk met Peter Post, waarbij Raas opstapte en voor zichzelf begon. Een groot deel van de renners ging met hem mee. In Kwantum Hallen werd een nieuwe sponsor gevonden. Jan Gisbers en de Belg Guillaume Driessens werden aangetrokken als ploegleiders. Een val van Raas in Milaan-San Remo in 1984 markeerde zijn einde als actief renner: hij kwam nog wel terug, maar niet meer op het niveau dat hij had. Het verwachte succes binnen de nieuwe ploeg bleef voorts uit. Interventie van de sponsor leidde ertoe dat Driessens en Gisbers in het voorjaar van 1985 aan de kant werden gezet en dat Raas zelf ploegleider werd.
Als ploegleider was hij aanvankelijk succesvol: renners als Adrie van der Poel, Gerrit Solleveld, Jelle Nijdam en Jean-Paul van Poppel behaalden overwinningen in klassiekers en Tour-etappes. Na 1990 verdampte langzaamaan het succes, mede door gebrek aan nieuwe talentvolle aanwas vanuit de amateurs. Sponsors begonnen hierdoor ook hun belangstelling voor de wielersport te verliezen.
Waar andere Nederlandse ploegleiders (Post, Gisbers) in die periode daardoor noodgedwongen stopten, slaagde Raas er echter in opnieuw een sponsor te vinden in de Rabobank. Hoewel soms hoopvolle resultaten bereikt werden, bleek de sponsor eind 2003 ontevreden en werd Raas op een zijspoor gezet. In zijn column in het Algemeen Dagblad haalt hij sindsdien met grote regelmaat zijn gram op de Rabobank, die hij niet meer bij naam wenst te noemen.
Lees ook:Vriend Jan Raas komt Tour-debutant Marco Minnaard begroeten
Lees ook:Asociaal: Hond veroorzaakt valpartij Tour de France Zeeland
Lees ook:Johnny Hoogerland heeft zijn 3e Tour de France erop zitten!
Lees ook:Erop of eronder voor Johnny Hoogerland tijdens Tour de France!
Lees ook:Zeeuws parcours Eneco Tour bekend!